Thoái hóa đĩa đệm thắt lưng: Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị

Đĩa đệm cấu tạo gồm nước, tế bào, proteoglycan hợp nhất và collagen I, II. Cấu trúc đĩa đệm gồm vành thớ bao quanh và nhân nhầy nằm giữa, tấm tận trên và dưới. Đĩa đệm có vai trò hấp thu lực lên các đốt sống, tạo sự đàn hồi giúp đốt sống vận động (cúi, ngửa, nghiêng trái, nghiêng phải, xoay…)

Bệnh thoái hóa đĩa đệm là gì?

Mọi người đều bị đau cổ hoặc lưng ít nhất một lần trong đời. Trong khi hầu hết các bệnh này tự biến mất, một số trở thành mãn tính và ảnh hưởng xấu đến các hoạt động sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Các bệnh thoái hóa đĩa đệm là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chứng đau cổ và thắt lưng. Vậy bệnh thoái hóa đĩa đệm là gì, nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị ra sao? Trong khi trả lời những câu hỏi này, trước tiên tôi muốn giải thích cấu tạo giải phẫu của cột sống bằng ngôn ngữ đơn giản.

Cột sống cổ là một trong những phần quan trọng nhất của bộ xương cấu tạo nên cơ thể và giữ cho chúng ta đứng vững. 33 đốt sống xếp chồng lên nhau được giữ với nhau bằng các khớp, dây chằng và cơ. Ngoài những cấu trúc này, đĩa đệm còn đóng vai trò quan trọng trong việc cố định hai đốt sống lại với nhau. Đĩa đệm giống như một quả bong bóng chứa đầy gel với thành phần chất lỏng là 78-85%, bao gồm một nhân ở giữa và các lớp xếp thành từng lớp dưới dạng vỏ củ hành bao quanh.

Các tải trọng khác nhau tác động lên đĩa đệm trong các chuyển động của cột sống. Những tải trọng này cũng làm tăng áp lực trong đĩa đệm. Ví dụ mặt trước 20 0 Bằng cách cúi xuống hoặc chịu một tải trọng 20 kg, áp suất trong đĩa đệm sẽ trở thành 300%. Một bức tranh rộng bắt đầu với sự thoái hóa của đĩa đệm, tức là sự mài mòn và giảm hàm lượng chất lỏng của đĩa và dẫn đến sự vôi hóa . Trong khi quá tải trong thời gian ngắn có thể có hại cho cột sống, lực thấp nhưng tải trong thời gian dài cũng có hại.

Thoái hóa đĩa đệm thắt lưng là gì?

Bệnh lý thoái hóa đĩa đệm của cột sống thắt lưng là một tình trạng tương đối phổ biến ở người lớn tuổi. Đĩa đệm của chúng ta có vai trò hấp thu lực cho cột sống, và khi chứng ta già đi, đĩa đệm sẽ mất dần độ khỏe và độ đàn hồi. Những thay đổi này là bình thường ở đa số mọi người. Thậm chí, một số nhiều bệnh nhân không biết họ đã mắc phải bệnh lý thoái hóa đĩa đệm. Họ chỉ bắt đầu nhận thức được tình trạng này khi đã có biến chứng hoặc tình cờ phát hiện khi đi khám bệnh khác.

Triệu chứng, dấu hiệu của thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng

Thoái hóa đĩa đệm bản thân nó không là vấn đề, đó là một quá trình tiến triển bình thường. Tuy nhiên, thoái hóa đĩa đệm có thể làm cho đĩa bị mất chiều cao, gây hẹp đường ra của thần kinh và làm cho thần kinh bị chèn ép, viêm, tạo hiện tượng đau. Ở một số ca nghiêm trọng, cơn đau do thần kinh có thể cấp tính. Thoái hóa đĩa đệm còn gây triệu chứng đau cơ học, kết quả của đĩa đệm thoái hóa dẫn đến các đốt sống đè lên nhau.

Chẩn đoán thoái hóa đĩa đệm thắt lưng

Các bác sĩ thuộc đơn vị cột sống của bệnh viện Trưng Vương sẽ đưa ra một chẩn đoán chính xác chúng tôi kết hợp sử dụng nhiều phương tiện và kỹ thuật phức tạp:

• Bệnh sử: Chúng tôi sẽ khám và tìm các triệu chứng và mức độ nặng của bệnh; mức độ đáp ứng của các phương pháp điều trị trước đó.
• Thăm khám: Bác sĩ đơn vị cột sống sẽ khám về giới hạn vận động, đau, vấn đề thăng bằng và mất hoặc giảm phản xạ ở tay và chân, các vấn đề về yếu cơ, mất cảm giác hoặc những một số dấu hiệu tổn thương thần kinh khác.
• Cận lâm sàng chẩn đoán. Thông thường, các bác sĩ sẽ bắt đầu với phim X-quang, để kiểm tra các vấn đề như hẹp ống sống, trượt đốt sống, một số hình ảnh thoái hóa cột sống và các vấn đề khác như viêm nhiễm..MRI sẽ cho phép các bác sĩ tiếp cận mức độ và vị trí tổn thương thần kinh một cách chính xác hơn, đặc biết các trường hợp thoát vị đĩa đệm, chèn ép thần kinh, chùm đuôi ngựa, hoặc u, bướu và xem xét kết quả với lâm sàng để có thể đưa ra chẩn đoán mang tính chĩnh xác hơn.

Điều trị bảo tồn của bệnh lý thoái hóa đĩa đệm thắt lưng

Dành cho đau thắt lưng cấp tính hoặc đột ngột, chúng tôi giải quyết bằng thuốc giảm đau như acetaminophen, các thuốc kháng viêm, và giãn cơ. Nghỉ ngơi tạm thời cũng có thể giúp, nhưng bệnh nhân được khuyến khích ngồi dậy và dần dần trở lại sinh hoạt.

Các bài tập giãn cơ & vật lý trị liệu như chườm nóng lạnh, massage nhẹ nhàng làm giảm triệu chứng  bệnh lý thoái hóa đĩa đệm thắt lưng, giúp tăng tầm vận động của cột sống.

Sau cải thiện tình trạng cấp tính (thường từ 2 – 3 tuần), bệnh nhân được đề nghị tập vận động nhẹ như:  aerobic cường độ thấp 3 lần/tuần và các bài tập cho lưng mỗi ngày.

Tiêm steroid ngoài màng cứng: Tiêm steroid vào khu vực xung quanh tủy sống có thể làm giảm viêm cũng như các tín hiệu đau. Tiêm steroid có thể được sử dụng cùng với chương trình vật lý trị liệu để giảm đau khi tập luyện và phục hồi chức năng. Trong nhiều trường hợp, cần phải kết hợp nhiều phương pháp điều trị để kiểm soát cơn đau hiệu quả. Quá trình thử và sai thường được yêu cầu để tìm ra các phương pháp điều trị giúp giảm đau có ý nghĩa.

Phương pháp phẫu thuật

Nếu các triệu chứng của thoái hóa đĩa đệm thắt lưng không cải thiện sau điều trị bảo tồn, hoặc nếu bác sĩ phát hiện tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, có thể gây biến chứng thần kinh, làm nặng hơn triệu chứng hoặc ảnh huỏng quá nhiều đến chất lượng sinh hoạt hằng ngày thì chỉ định phẫu thuật sẽ được cân nhắc.

Phẫu thuật bệnh lý thoái hóa đĩa đệm thắt lưng hiện nay có rất nhiều phương pháp, các bác sĩ của đơn vị sẽ cân nhắc phương pháp có lợi nhất (an toàn nhất, ít tốn kém nhất và hiệu quả nhất) cho bệnh nhân, hiện nay đơn vị cột sống bệnh viện Trưng Vương đã triển khai áp dụng phương pháp hiện đại, phẫu thuật qua kính hiển vi kỹ thuật cao với nhiều lợi ích: đường mổ nhỏ, hạn chế nhiều tai biến, biến chứng sau cuộc mổ, với đường may thẩm mỹ; thực hiện thành công trên rất nhiều ca bệnh lớn nhỏ…. Dĩ nhiên, nếu phẫu thuật là cần thiết, các bác sĩ  (phẫu thuật viên chính) của đơn vị sẽ giải thích kỹ lưỡng cuộc mổ và các vấn đề liên quan trước khi tiến hành.

Phục hồi vận động sau điều trị

Tuy thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng là quá trình tiến triển tự nhiên, ảnh hưởng đến sinh hoạt và khả năng lao động, nền cần điều trị kịp thời, tránh khi xảy ra tai biến, biến chứng.

Các bác sĩ chuyên khoa cột sống thuộc đơn vị cột sống – BV Trưng Vương sẽ giúp bạn điều trị, tập phục hồi chức năng; trở về cuộc sống khỏe mạnh, năng động và không còn nỗi lo đau lưng, yếu liệt chi..

Xem thêm: Trượt đốt sống do khuyết eo: Nguyên nhân, dấu hiệu, triệu chứng

Nguồn tham khảo bài viết:

Https://jex.com.vn